Random Birds

Random Birds

Helena de Medeiros

Os trazos da obra de Helena de Medeiros parecen buscar sempre a liberdade. Despois de traballar en Portugal, Italia, Alemania, Francia, Holanda, Suiza, Canadá ou China, agora chega a este centro cultural.

  • random birds

  • ¡Compárteo!

Textos da exposición

Os paxaros que nacen do movemento

 Eu amo as árbores, principalmente as que dan paxaros
Quen é o que alí os colga nas ramas?
De quen é a man, a inúmera man?
Eu paso e múdaseme o corazón

 (Ruy Belo)

 

Os paxaros, co belo furor do voo, ou na súa musicalidade, fan que, na obra de Helena de Medeiros, a pantalla sexa un escenario. Estamos diante das metamorfoses continuas dun voo que, se é movemento liberado para a vida, é tamén unha forma de ampliar horizontes. O movemento é o atrito entre o que se quere célere e a superficie non cinética da pintura. Por iso é tan importante o diálogo que esa pintura estabelece co traballo de Costume Designer da artista, neses máis de trinta anos dedicados tanto ás artes plásticas como á creación de costumes para bailados e óperas. O que observamos é a natureza do espazo como a experiencia do lugar, paisaxe que se abre ao longo de todo o horizonte que se vai manifestando visible.

Nese voo, asistimos a vestixios de varias narracións que se cruzan e acaban por formar unha historia continua, na que os amontoamentos de lembranzas son entrelazados aos lugares imaxinarios que se crean no retorno ás lembranzas. As obras, en conxunto, constrúen un corpo en continua mutación, no que cada un inscribe a súa narrativa naquela que é a historia maior da pintura de Helena de Medeiros: os fragmentos asistidos na extenuación, en que todo se conxuga nunha soa voz e nun só chamamento.

Aquí, os trazos se moven sobre a ansia de liberdade. Como se o acto de pintar asumise a elaboración do pensamento: a pantalla é a animación de imaxes xurdidas dunha “melancolía orgánica”. O corpo é, entón, a ferramenta que a artista usa para investigar aquilo que cambia en si dende o que se vive. O corpo se fai o propio nicho de historias, resultado de cápsulas de memoria correntes aos estilos de tempo.

Así, pouco a pouco, Helena de Medeiros nos recorda que volver ao pasado é incorrixiblemente ficción, e a consciencia da imposibilidade de acceder ao pasado “real” desencadea as particularidades da creación artística na transformación de momentos e vivencias. Entre papeis, follas de ouro, tintas, vernices, ou El Dorado da artista parece ser mesmo este: a riqueza de experiencias acumuladas co traballo en tantos países (Portugal, Italia, Alemaña, Suíza, Francia, Holanda, Canadá, Chile), nunha artista que está sempre en movemento, prolóngase en camadas subxacentes que fan da experiencia dun lugar a experiencia de todos os lugares. Tanto é que, se ben observarmos, os paxaros brotan desde da iconografía da arte sacra ao underground contemporáneo, cos camiños subterráneos que a imaxe pode suxerir a quen a observa.

É dese modo que, con elegancia e sutileza, Helena de Medeiros vainos mostrando as caras que lle constrúen, moitas delas recoñecemos en nós mesmos. Entre o adeus e a contrapartida, os seus seres alados son sempre vistos de fronte, de cara á liberdade conquistada, fronte ao sopro de vida. Como quen canta a canción da despedida, sabendo que nela permanecerá. Ou, como quen permanece acreditando sempre que o canto é un voo que alcanza os máis inesperados lugares.

Manaíra Athayde
Universidade de Coímbra

 

 

Currículum do artista

Biografía

 Helena de Medeiros estudou na London Fashion School e na Escola Superior de Artes e Design do Porto. Desde 1990, realiza exposicións individuais de pintura e moitos dos seus traballos están en coleccións privadas e municipais.

A artista ten representación en varias galerías de arte, de entre elas Saatchi Art (Los Angeles, EUA), Galería Emergentes dst (Braga, Portugal), ShairArt​ (Braga, Portugal), Galería de Arte P55 (Porto, Portugal), Galería Árvore (Porto, Portugal).

Entre as súas recentes actividades, destacan as exposicións individuais: «Idioma dos Pássaros» (Galería Árvore, Porto, 2017); «(In) Color» (Centro Municipal de Cultura de Ponta Delgada, Açores, 2016); «Insustentável Leveza» (Salão Nobre dos Paços do Concelho e Sala Gótica, Câmara Municipal de Barcelos, 2015); «Suspended Feature» (Casa-Museu Medeiros & Almeida, Lisboa, 2015); «Breaking Reality» (Galería Cálem Porto, Gaia, 2014); «Cross» (Casa-Museu Bissaya Barreto, Coímbra, 2013); «Outro Retrato» (Casa-Museu Abel Salazar, Porto, 2013); «Golden Dust» (Galería Franchini’s, Porto, Portugal).

Da participación recente en exposicións internacionais, constan: «Exposición Colectiva de Primavera» (Galería Gaudí, Madrid, 2016); «Exposição Coletiva» (Galería Artes Solar, Porto, 2015); «Emotions of the World» (Castelo Douglas Scotti di Fombio, Milão, 2013); «Nella lente dell’Onorico» (Gallería d’Arte Collezione, Roma, 2013); «Dialogando con la Biennale» (Centro d’Arte San Vidal‏, Veneza, 2013); «Linee Artistiche a Confronto» (Gallería La Pigna/UCAI, Vaticano/Roma, 2013); «Arte Padova 2012» (Padua); «Ghosts in Armour» (mostra itinerante por España, País de Gales, Bélxica, Estados Unidos, desde 2009).

As pinturas de Helena de Medeiros posúen un importante diálogo co traballo de Costume Designer tamén realizado pola artista, que se ten dedicado sobre todo ao baile contemporáneo. En máis de dúas décadas de carreira, colaborou con prestixiosos directores artísticos (como Mauro Bigonzetti, Richard Wherlock, Eric Gauthier, Gradimir Pankov, Iracity Cardoso, Louis Robitaille, Vasco Wellemkamp, Xin Peng Wang, Luc Petton) e diversas compañías de danza recoñecidas mundialmente, tales como La Scala Ballet Company (Itália), Introdans (Holanda), Ballett Basel (Suíza), Ballett Dortmund (Alemaña), Ballet Gulbenkian (Portugal), Ballett Hannover (Alemaña), Balé da Cidade de São Paulo (Brasil), Compañía Nacional de Baile (Portugal), Fondazione de la Danza Aterballetto (Itália), Compagnie Le Guetteur (França), Gauthier Dance / Dance Company Theaterhaus Stuttgart (Alemanha), Les Grands Ballets Canadiens de Montréal (Canadá), Les Ballets Jazz de Montréal (Canadá), National Ballet of China (China), Teatro di San Carlo (Itália), Teatro Municipal Santiago de Chile (Chile).